Wężyki spustowe i piloty służą do wyzwalania aparatu bez potrzeby naciskania spustu migawki. Pozwala to na zrobienie zdjęć bez poruszenia aparatu, na wykonanie autoportretu itp. Jednak co wybrać: pilot czy wężyk?
Piloty
Piloty do wyzwalania aparatów występują w dwóch rodzajach: piloty na podczerwień (IR) oraz piloty radiowe. Różnią się one między sobą sposobem komunikacji z aparatem, a co za tym idzie możliwościami użycia. Generalnie piloty służą do robienia zdjęć z większej odległości od aparatu. Fotograf nie widzi ani wizjera, ani wyświetlacza aparatu - z tego względu piloty te zazwyczaj nie posiadają możliwości ustawiania ostrości, zoomowania etc. Oczywiście można robić zdjęcia również z bliska, jednak należy mieć na względzie, że bardziej przydatne do zdjęć z bliska są wężyki, o czym poniżej.
Piloty IR używają podczerwieni do komunikacji z aparatem, więc wiązka z sygnałem musi dotrzeć do odbiornika bezpośrednio albo odbita od ścian lub przedmiotów. Używając takiego pilota pilot i aparat muszą się nawzajem "widzieć".
Piloty radiowe wyzwalają aparat przy pomocy fal radiowych, więc nie ma znaczenia gdzie znajduje się pilot. Aparat może zostać wyzwolony nawet przez ścianę, o ile znajduje się w granicach maksymalnego zasięgu pilota. Piloty radiowe są oczywiście wygodniejsze w użyciu, ale też droższe od pilotów na podczerwień.
Wężyki spustowe
Wężyki spustowe są używane w bliskiej odległości od aparatu. Z założenia służą do wyzwolenia migawki bez jakiegokolwiek poruszenia aparatu. Wykonując zdjęcia z wężyka fotograf może jednocześnie śledzić przez wizjer lub na wyświetlaczu LCD kadr. Z tego też powodu wężyki spustowe powinny być wyposażone w bardziej zaawansowane opcje takie jak ustawianie ostrości, blokada migawki (tzw. tryb bulb), a także funkcję wykonywania zdjęć seryjnych (wraz z określeniem dokładnie co jaki czas ma być zrobione zdjęcie - są to wężyki interwałowe).
Wężyki spustowe stosuje się zazwyczaj z aparatem ustawionym na statywie. Ma to znaczenie szczególnie przy długich czasach naświetlania i służy uniknięciu poruszenia aparatu w czasie robienia zdjęcia. Wężyki spustowe doskonale sprawdzają się w fotografii przyrodniczej, astronomicznej, nocnej oraz produktowej. Bardziej zaawansowane wężyki, które posiadają funkcję interwałometru służą do robienia serii zdjęć poklatkowych.